روایت باستانشناسان از تاریخ کهن خلیج همیشه فارس
شرکت خدمات دریایی psdarya تقدیم میکند:
دوسوی آبراهه پارس و محوطههای باستانی حاشیه جنوبی خلیج فارس را آثار اشکانی و ساسانی پوشاندهاند
«آبراهه پارس» یا خلیج فارس پیش از کشف سرزمین آمریکا و از هزارههای گذشته بر کتیبهها و نقشههای باستانی و روایات و اسناد تاریخی حک شده است. حسن روحانی رئیس جمهور روز جمعه در واکنش به جعل نام خلیج فارس در اظهارات ترامپ از او خواست تا به جای حرافی و فحاشی به ایرانیها اندکی تاریخ بخواند و شرط ادب را در برخورد با ایرانیها رعایت کند.
خلیج فارس یا بهتر بگوییم «خلیج همیشگی فارس» یا «سینوس پرسیکوس» یونانی، سابقه مستندی به مراتب بیشتر از تاریخ کشف آمریکا داشته و آبراههای بود که تمدن پارس را از این سوی خلیج فارس به سوی دیگر که حالا به مدد مرزبندیهای جدید سیاسی و جغرافیایی تبدیل به کشورهای کوچک شدهاند وصل میکرد.
دکتر عبدالمجید ارفعی، مترجم زبانهای باستانی وعیلامی در گفت و گو با همشهری به گل نبشتهای اشاره میکند که در مصر کشف شده و به کتیبه کانال سوئز شهرت یافته و در آن از خلیج فارس نام برده شده است.
این تنها سندی است که مشخص میکند نام خلیج فارس در دوره هخامنشی بر گل نبشته و مکاتبات آن دوره حک شده و این آبراهه که دوسوی فرمانروایی پارس را به یکدیگر متصل میکرد خلیج فارس نام داشت. این کتیبه در مصر باستان حک شد و حالا در موزه لوور پاریس به نمایش گذاشته شده است.
تمدن ایران باستان گراگرد خلیج همیشگی فارس
علیرضا خسروزاده، باستانشناس اشکانی و ساسانی در مورد آثار تاریخی و باستانی متعلق به ایران در کشورهای آنسوی آبراهه پارس و خلیج فارس میگوید: آثار بسیاری از دوره اشکانی در حاشیه جنوبی خلیج فارس وجود دارد و محوطههای باستانی زیادی متعلق به تمدن ایران باستان در این منطقه بر جای مانده است. به گفته خسروزاده، محوطه باستانی الدور در امارات براساس منابع تاریخی و مواد فرهنگی به دست امده از این محوطه بک بندر بزرگ اشکانی در آنسوی خلیج فارس است و نام باستانی آن اوناما بود و در متون تاریخی پولینی و پریپلوس نیز مشخصات این بندر بزرگ اشکانی درج شده است.
حامد وحدتی نسب، باستانشناس دوره پیش از تاریخ اما در گفت و گو با همشهری به سابقه زیست انسان دوره باستان در خلیج فارس اشاره میکند و میگوید: شواهدی از دو سوی خلیج فارس بدست آمده که براساس آنها از یک میلیون سال پیش به بعد این منطقه محل تردد جوامع انسانی بود. او گفت: خلیج فارس 12 هزار سال پیش و یک بار دیگر در 8 هزار سال پیش کوچکتر شد و مناطق آنها به یکدیگر نزدیگتر شدند اما 5 هزار سال پیش پیشروی آب در خلیج فارس صورت گرفت و اکنون بسیاری از شواهد باستانی این منطقه زیر آبهای نیلگون خلیج فارس قرار گرفته است.
این باستانشنای دوره پیش از تاریخ با اشاره به عنوان خلیج فارس در نقشههای باستانی و در گل نبشته مشهور هخامنشی که به گل نبشته سوئز شهرت دارد و در مصر باستان حک شده است، افزود: اشارات مورخان یونانی نیز حاکی از نام خلیج فارس در منابع باستانی دارد. آنها در نوشتههای خود از عنوان سینوس پرسیکوس یا آبراهه پارس استفاده کردهاند.
وحدتینسب میگوید: این عنوان البته عجیب نیست چون دوسویه خلیج فارس تحت فرمانروایی پادشاهان باستانی ایران قرار داشتند. در دوره پیش از تاریخ و دوره عیلامی روابط بسیار مستحکمی نیز بین مردم دوسویه خلیج فارس برقرار بود و در دوره هخامنشیان و ساسانیان نیز این آبراهه تحت فرمانروایی شاهنشاهی ایرانیان بود.
علیرضا خسروزاده، باستانشناس دوره تاریخی که بر محوطههای دوره اشکانی و ساسانی خلیج فارس تمرکز ویژه دارد. در گفت و گو با همشهری به نکات جالبی اشاره میکند که تاکنون از زبان باستانشناسان دیگر شنیده نشده است. او با اعلام اینکه وضعیت خلیج فارس در دوره باستانی ایران درست مثل یک دریاچه در وسط یک کشور بود، گفت: بعدها که مرزبندیهای سیاسی و جغرافیایی ایجاد شد کشورهای کوچکی در حاشیه جنوبی این آبراهه باستانی متعلق به ایران شکل گرفتند.
به گفته خسروزاده، محوطههای باستانی فراوانی در حاشیه جنوبی خلیجفارس وجود دارند که آثار معماری هخامنشی، اشکانی، ساسانی و حتی پس از ورود اعراب به ایران متعلق به فرهنگ و تمدن ایرانیان را در خود جای دادهاند. او با اعلام اینکه جعل نام خلیج فارس توسط کشورهای کوچک حاشیه جنوبی خلیج فارس به نام مجعول خلیج ع.ر.ب.ی عمر زیادی ندارد. و به اواسط دهه 50 و 60 میلادی همزمان با شکلگیری ناسیونالیسم عربی جمال عبدالناصر باز میگردد، گفت: در تمام متون باستانی و نوشتههای مورخان یونانی نام خلیج فارس، خلیج فار است.
این باستانشناس دوره تاریخی متمرکز بر دورههای اشکانی و ساسانی خلیج فارس میگوید: محوطه باستانی ملیحا در امارات، محوطه باستانی بندر سوهار در کشور عمان، محوطه باستانی قلات بحرین و محوطههای تاج و هفوف و تار در عربستان یا محوطههای باستانی جزیره فیلکه در کویت همگی دارای آثار اشکانی فراوان هستند که نه تنها تعلقشان به ایران در متون تاریخی و کهن تأیید شده است که آثار به دست آمده از آنها شامل سکه، سفال و شیشه اشکانی و مواد فرهنگی متعلق به دوره ساسانی از آنها به دست آمده است.
منبع: روزنامه همشهری/ شماره 7222